الگوی توزیع چربی بدن (نسبت دور کمر به دور باسن) و ارتباط آن با نمایه ی توده ی بدن در دختران دبیرستانی شهر لاهیجان

مقدمه: چاقی مهم ترین مشکل تغذیه ای ـ بهداشتی نوجوانان در کشورهای توسعه یافته است. در کشورهای درحال توسعه نیز به دلیل توسعه ی شهرنشینی، تغییر در شیوه زندگی و مدرنیزه شدن، روند رو به افزایش آن زنگ خطر مشکلات بهداشتی عنوان می شود. چاقی دوره ی نوجوانی خطر ابتلا به بیماری های مزمن را در بزرگسالی افزایش داده و سبب مرگ و میر زودرس از این بیماری ها می شود. لذا، مطالعه ی حاضر با هدف تعیین الگوی توزیع چربی بدن و ارتباط آن با نمایه ی توده ی بدن در گروهی از دختران دانش آموز 17-14 ساله ی شهر لاهیجان در سال 80-1379 انجام شد. مواد و روش ها: در این بررسی مقطعی- تحلیلی، 400 دختر دبیرستانی با روش نمونه گیری طبقه ای و به طور تصادفی انتخاب شدند. اندازه گیری های تن سنجی (وزن، قد، دور کمر و دور باسن) انجام و نمایه ی توده ی بدن و دور کمر به دور باسن محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss و آزمون های همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس یکطرفه استفاده شد. یافته ها: 8/14% دختران دارای اضافه وزن و 3/5% آنان چاق بودند. بر اساس شاخص دور کمر به دور باسن، 5/21% کل نمونه های مورد بررسی و 7/66% دختران چاق، چاقی شکمی داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری بین نمایه ی توده ی بدن و دور کمر به دور باسن مشاهده شد (0001/0p<، 35/0 =r). نتیجه گیری: نتایج بررسی حاضر نشان می دهد که در دختران نوجوان چاق، چربی بیشتر در نواحی مرکزی بدن ذخیره می شود. از آنجا که چاقی شکمی عامل خطر انواع بیماری ها از جمله بیماری های قلبی ـ عروقی، فشار خون بالا، دیابت نوع دو و مرگ و میر زودرس می باشد، لزوم پایش و ارایه خدمات تغذیه ای و ورزشی برای این گروه سنی به صورت فردی و گروهی توصیه می گردد.